Kış hava şartlarının sert geçtiği bölgelerde, kar yağışı ve buzlanma günlük hayatı oldukça zorlayabilmektedir. Çatılarda oluşan buz sarkıtları, çatı oluklarının buzlanmadan dolayı tıkanması, otopark rampalarında meydana gelen buzlanmalar, günlük yaşantıyı olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle çatılarda oluşan büyük kütleli buz sarkıtları büyük mal hasarlarına neden olabilmekte, yaralanmalara ve hatta can kaybına yol açabilmektedir. Aynı şekilde araç rampalarında meydana gelen buzlanma da sürücüler için zor durumlar yaratmaktadır.
Bu tür sorunların önüne geçebilmek için Kar – Buz Eritme sistemlerini kullanabilirsiniz. Hava şartları ne kadar olumsuz olursa olsun, yaşanan sıkıntıları Kar Buz Eritme sistemi ile bertaraf etmek mümkün. Bu sistem ile çatılarda sarkıt oluşumu, rampalarda buzlanma çok kolay bir şekilde engellenebilmektedir. Peki, Kar Buz Eritme sistemi nedir? Çatılarda Kar Buz Eritme sistemi nasıl uygulanır? Bu sistemin enerji sarfiyatı ne kadardır? Rampalarda Kar Buz Eritme sistemi uygulanabilir mi? Bu ve benzeri sorularınızın yanıtlarını bu sayfamızın içeriğinde bulabilirsiniz…
KAR – BUZ ERİTME sİstemİ nedİr?
Çatı oluklarında, yağmur suyu iniş borularında, otopark giriş ramplarında, kaldırımlarda…vb. gibi yaşam alanlarında, kar yağışı ve soğuk havanın birlikte etkisini göstermesi ile oluşan buzlanmanın önüne geçilebilmesi için, elektrikli ısıtıcı kablolar ve sıcaklık / nem sensörleri ile birlikte kurulan ısıtma sisteminin tamamına Kar – Buz Eritme sistemi denilmektedir.
Bu sistemde ısıtma görevini, elektrik ile çalışan “ısıtıcı kablolar” yapmaktadır. Kullanıcı talebine ve uygulama detayına göre özel olarak seçilen ısıtıcı kablolar, Kar Buz Eritme sisteminin en önemli bileşenidir. Kullanıldığı alan itibariyle bu kablolar “kar buz eritme kablosu” olarak da anılmaktadır. Isıtıcı kabloya modeline uygun gerilim uygulandığı zaman, kablo ısınmaya başlamakta ve yağış esnasındaki kar birikimine engel olmaktadır. Sisteme ait gerekli güç hesabını yapabilmek için, uygulamanın yapılacağı bölgedeki min. ortam sıcaklığı, uygulamanın yüzey alanı ve en kötü hava koşulunda bölgedeki yağış miktarı gibi parametreler dikkate alınmalıdır. Güç hesabının yanlış yapılması veya sisteme uygun olmayan bir ısıtıcı kablonun kullanılması durumunda, Kar Buz eritme sisteminin performansı tehlikeye düşecektir.
Isıtıcı kabloların yanı sıra, sistemin diğer önemli parçaları da sıcaklık sensörü, nem sensörü (bir başka adıyla yağış sensörü) ve kontrol cihazlarıdır. Sensörlerin montajı, kar buz eritme sisteminin uygulandığı yüzeye yapılırken, bu sensörlerden gelen bilgiyi algılayacak olan kontrol cihazları da, ısıtma sistemi için özel olarak imal edilen kumanda panosuna yerleştirilir. Kontrol cihazı üzerinden hem sıcaklık hem de yağış bilgisi için ayrı ayrı set değeri girilebilmektedir. Sensör bilgilerini karşılaştırma yapan kontrol cihazı, ortamda sadece buzlanma riski olduğu zaman ısıtmayı devreye almaktadır (örn. -5ºC hava sıcaklığında yağış yok ise sistemi devreye sokmaz; aynı şekilde +7ºC ‘de kar yağışı olsa bile donma yaşanmayacağından yine sistem devreye girmeyecektir). Bu sensörlerin kullanımı zorunlu olmamakla beraber, sistemin sürekli devrede kalmaması, yani hem enerji tasarrufu sağlaması hem de sistemin kullanım ömrünü uzatması amacıyla tercih edilebilir.
…Kar Buz eritme sistemlerinde hedef, yağış esnasındaki donma olayının engellenmesi olmalı ve birikme olmadan yeterli akışın sağlanması gerekmektedir. Aksi durumda birikmiş bir kar kütlesinin eritilmeye çalışılması başarısızlıkla sonuçlanacaktır.
çatılarda KAR-BUZ ERİTME sİstemİ
Çatılarda kar buz eritme sistemine ihtiyaç duyulmasının birçok sebebi vardır. Bu sebeplerin başında, yatay yağmur oluklarında ve dikey iniş borularında meydana gelen buzlanma ve buzlanmanın neden olduğu tıkanmalar gelir. Oluşan buz kütlesi kısa zaman içerisinde akış halindeki suyun yolunu kapayarak ya çatı kenarlarında sarkıt oluşumuna neden olacak, ya dikey boruların çatlamasına neden olacak ya da çatı malzemesinin zarar görmesine neden olacaktır.
Heat tracing sistemlerinde olduğu gibi, çatı kar buz eritme sistemlerinde de en önemli eleman ısıtıcı kablolardır. Öncelikli olarak uygulamanın yapılacağı bölgenin hava koşulları, toplam yüzey alanı ve oluk genişliği göz önünde bulundurularak kablo gücü ve kablo modeli belirlenmelidir.
Eğimli çatılardaki uygulamalarda ısıtma kablosunun montajı, genellikle çatı kenarından 30cm ile 120cm arasındaki yükseklikte “S” çizerek, yatay yağmur oluğunun içerisinde de düz sıra halinde yapılmaktadır. Bu sayede yağan karın hem kenar kısımda hem de üst kısımlarda birikmesine engel olunabilir. Çatının üst kısımlarından eriyerek aşağı doğru akan suyun önünde bir engel olmadığı için, üst kısımlarda da birikme gerçekleşmez; yani çatının tamamına ısıtıcı kablo montajı yapılmasına gerek kalmayacaktır (bu durum bölgedeki yağış miktarı, min. hava sıcaklığı ve çatı eğimi gibi faktörlere göre değişiklik gösterebilir, ancak çatı kenarlarında erime sağlandığı sürece üst kısımlardaki birikme kullanıcılar için bir problem teşkil etmeyecektir).
Farklı çatı şekillerine göre kar yağışı sonucu biriken kütle biçimi de farklılık göstermektedir; bundan dolayı ısıtma sistemi tasarımında çatı biçimi de dikkate alınmalıdır. Seri dirençli veya kendinden regüleli ısıtıcı kablolar, bu sistemlerde tercih edilebilir.
Yatay oluklara bağlanan dikey iniş borularında, borunun çapına göre ısıtıcı kablo sıra sayısı belirlenmektedir. 100mm’ye kadar olan borularda tek sıra, 100mm üstü borular ise çift sıra kablo kullanılmalıdır. Eğer sistemde kendinden regüleli ısıtıcı kablolar tercih ediliyor ve çift sıra kablo kullanılıyor ise, kabloyu sarkıtma şeklinde uygulama yapılabilir. Çünkü bu tip kablolar çalışma sırasında birbirlerine temas halinde bulunsalar dahi herhangi bir riskli durum oluşmaz. Ancak sisteme seri dirençli kablolar kullanılacak ise, ısıtıcı kabloların özel aparatlar ile sabitlenmesi ve kablonun zarar görmesine neden olacak birbirine değme olasılığı ortadan kaldırılmalıdır.
Kurulacak ısıtma sistemi kapasitesini belirlemek için, bölgedeki hava koşullarına ve toplam yüzey alanına göre hesap yapmak gerekmektedir. Bu hesabı yaparken, birim alana uygulanacak referans güç değerlerine başvurulmalıdır. Farklı bölgelere göre kabul edilen referans değerler için aşağıdaki tabloya göz atabilirsiniz.
sıcaklık |
güç |
kablo |
|---|---|---|
| 0°C / -10°C | 150-200W/m² | 15-20W/m |
| -11°C / -20°C | 200-300W/m² | 15-30W/m |
| -21°C / -35°C | 250-350W/m² | 20-30W/m |
rampaLARDA KAR-BUZ ERİTME sİstemİ
Şehirlerde inşa edilen çok bloklu sitelerde veya çok daireli apartmanlarda, kapalı otopark kullanımı artık neredeyse vazgeçilmez bir tercih olmuştur. Genellikle sıfır kotun altında inşa edilen kapalı otoparklar, fazla sayıdaki araçların yarattığı görüntü kirliliğine çözüm olmakla beraber, özellikle soğuk ve yoğun kar yağışı alan bölgelerde tehlikeli bir problemi beraberinde getirmektedir: Giriş rampasındaki buzlanma! Sürücüleri rampadan geçerken bir hayli tedirgin eden, maddi araç hasarlarına yol açan kar birikmesi veya buzlanma, araç giriş – çıkışını tamamıyla da engelleyebilmektedir. Özellikle rampa giriş alanın çok geniş olmaması dolayısıyla rampa uzunluğunun kısa, eğimin ise fazla olması, yaşanan sorunların etkisini arttırmaktadır.
Otopark rampalarında kar buz eritme sistemi kullanılarak bu sorunlar çok kolay bir şekilde engellenebilir. Çatı ısıtma sisteminde olduğu gibi rampa ısıtma sisteminde de ısıtma kablosu, sıcaklık / nem sensörü ve kontrol ekipmanlarıyla, donma riskini önceden algılayabilen ve ısıtıcı kabloların otomatik olarak devreye girmesini sağlayan bir sistem sağlanması mümkündür. Çatı ısıtma sisteminden farklı olarak, rampalarda ısıtma kablolarının montajı inşaat aşamasında zemin betonu üzerine yapılmaktadır; yani ısıtıcı kablolar asfaltın altına kalmaktadır.
Isıtma sistemi kurulacak rampayı kullanan araçların genişliğine göre, rampa ısıtma sisteminin uygulama yöntemi de değişiklik gösterebilir. Eğer bir toplu konut veya apartmana ait otopark giriş rampasında uygulama yapılacak ise, bu rampayı kullanacak araçlar çok geniş olmayacağı için, rampanın tamamını ısıtmak yerine sadece 50-60cm genişliğinde lastik izlerinde uygulama yapılması yeterli olacaktır. Ancak, daha geniş araçların kullanacağı bir rampadan söz ediyorsak, o zaman rampanın tamamında kar buz eritme sisteminin kurulması faydalı olacaktır.
diğer alanlarda uygulamalar
Kar buz eritme sistemi uygulamaları sadece çatı ve rampalarla sınırlı değildir. Buzlanmanın yarattığı tehlikeli durumlara engel olarak yaşamı kolaylaştıran bu sistemler, merdivenlerde, hastanelerin acil giriş yollarında, okul veya otel veya AVM girişlerinde, futbol sahalarında, uçak pistlerinde…vb. gibi daha birçok alanda kullanılabilir. Ayrıca farklı zemin malzemelerinde de eritme uygulaması yapılabilmektedir. Asfalt, karo taş, granit, arnavut kaldırım taşı, mermer gibi yüzeylerde ısıtma sistemi kurulabilir.